مهسا مژدهی: در حالی که ایران می گوید آمریکا صلاحیت استفاده از سازوکار برجام را ندارد و استدلالهای حقوقی اکثریت اعضای شورای امنیت و جمع بندی رئیس آن قاطع و روشن است. ایالات متحده هنوز بر سر حرفش ایستاده و بر روی خواسته غیرقانونی خود اصرار دارد. از سوی دیگر در هفته ای که گذشت، کشورهای عضو برجام یکبار دیگر موضع خود را به گوش کاخ سفید رساندند و نشان دادند که قصد پیروی از زورگویی های ترامپ را ندارند.
ایستادگی علیه رای آمریکایی ها
در هفته ای که گذشت جلسه کشورهای عضو برجام در وین برگزار شد. پیش از آنکه کشورها به پای میز گفتگو بنشینند، جان بولتون گفت که ترامپ درباره ایران قمار خطرناکی را در پیش گرفته،چراکه حل اختلافات از طریق کمیسیون را در پیش نگرفته است.
عراقچی که برای این نشست به وین سفر کرده بود با بیان اینکه اعضای باقیمانده در برجام برای مقابله با قانون‌شکنی آمریکا اجماع دارند، تاکید کرد: تنها راه اصولی حفظ برجام، بهره‌مندی ایران از منافع این توافق در حوزه رفع تحریم‌هاست که صرفا از طریق اتخاذ گام‌های عملی و ملموس اعضای برجام، محقق می‌شود. عراقچی در ادامه با اشاره به مخالفت‌های پیشین با آمریکا خاطرنشان کرد: اعضای کمیسیون با تاکید بر مواضع اصولی خود در جریان بررسی قطعنامه تمدید تحریم تسلیحاتی ایران که با شکست مفتضحانه آمریکا همراه بود و همچنین مخالفت‌های اساسی خود با اقدام آمریکا برای جا زدن خود به عنوان عضو برجام و اعاده قطعنامه‌های تحریمی شورای امنیت علیه ایران، متفق‌القول بر این عقیده بودند که آمریکا از ۸ می ۲۰۱۸ مشارکت خود در برجام را متوقف کرده و دیگر عضو این توافق محسوب نمی‌شود و لذا، نمی‌تواند از حقوق تصریح شده در برجام از جمله با هدف برگشت تحریم‌ها، استفاده کند. او همچنین در پایان این جلسه توضیح داد که اعضای این توافق، آمریکا را به عنوان مشارکت کننده برجام نمی‌شناسند و حقی برای این کشور در خصوص استفاده از سازوکارهای درون برجام یا قطعنامه ۲۲۳۱ قائل نیستند.
از سوی دیگر، سفیر و نماینده دائم چین در سازمان ملل پیام نشست یک روز بعد از کمیسیون مشترک برجام در وین را واضح و روشن اعلام کرد و گفت که این پیام تاکیدی بر حمایت جامعه جهانی از توافق هسته ای و عدم امکان آمریکا برای فعال کردن مکانیسم ماشه است. همچنین روز دوازدهم شهریور ماه نیجر که ریاست شورای امنیت را بعد از اندونزی به عهده گرفته است، به درخواست آمریکا علیه ایران پاسخ منفی داد.(بیانیه پایانی نشست را در اینجا بخوانید)
دیدار با مدیرکل آژانس انرژی اتمی
عراقچی، معاون سیاسی وزارت امور خارجه که برای شرکت در نشست کمیسیون مشترک برجام به وین سفر کرده بود، با رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی نیز دیدار و گفتگو کرد. «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دیدار با معاون وزیر امور خارجه کشورمان در وین را مثبت ارزیابی کرد و در توییتی نوشت که همکاری‌های ایران و آژانس باید ادامه پیدا کند. طرفین، گفتگوهای اخیر در تهران و بیانیه مشترک که منجر به تقویت همکاری ها و تعاملات و همچنین اعتماد بین ایران و آژانس می شود را مثبت و سازنده خواندند و از استقبال گسترده از تفاهمات حاصله در سطح بین المللی ابراز خرسندی کردند.
دو طرف همچنین بر عزم ایران و آژانس برای تداوم همکاری های متقابل، بر اساس حسن نیت، تاکید کردند. مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دیدار با معاون وزیر امور خارجه کشورمان در وین را مثبت ارزیابی کرد و در توییتی نوشت که همکاری‌های ایران و آژانس باید ادامه پیدا کند.
نارضایتی کشورها از رفتار ایالات متحده
سخنگوی وزارت خارجه چین با برشمردن ۲ پیام مهم نشست کمیسیون مشترک برجام در وین گفت: آمریکا می‌خواهد شورای‌امنیت را برای اقدام علیه ایران گروگان بگیرد؛ اما موفق نمی‌شود. «هوا چون اینگ» سخنگوی وزارت خارجه چین امروز چهارشنبه در سخنانی اعلام کرد: چین و طرف اروپائی همه در خصوص حفظ برجام یک‌صدا هستند. سخنگوی وزارت خارجه چین در این باره ادامه داد: چین، روسیه، ایران، فرانسه، آلمان، انگلستان و اتحادیه اروپا اخیراً نشست کمیسیون مشترک برجام را برگزار کردند؛ اما آمریکا می خواهد شورای امنیت را به گروگان گرفته و به اقدام غیرقانونی عیله ایران مبادرت کند. وی در ادامه افزود: در نشست وین همه طرف ها تاکید کردند که آمریکا مدت ها است به طور یکجانبه از برجام خارج شده، دیگر در این توافق‌نامه مشارکت نداشته و حق ندارد ساز و کار مکانیسم ماشه را در شورای امنیت فعال کند. در نشست وین همه طرف ها (کشورهای باقیمانده در برجام) بار دیگر تاکید کردند که آنها به بحث و تبادل نظر در مورد اجرای توافق جامع هسته ای ایران در چارچوب کمیسیون مشترک ادامه خواهند داد و از توافق حاصله میان آژانس بین المللی انرژی اتمی و تهران درباره بازرسی از دو سایت ایران هم استقبال می کنند.
«سرگئی لاوروف»، وزیر امور خارجه روسیه درخواست کشورهای اروپایی برای معاف شدن از تحریم‌های فراسرزمینی آمریکا و داشتن اجازه تجارت با ایران را اقدامی «ذلیلانه» توصیف کرده است. وزیر خارجه روسیه در سخنرانی خود برای دانشجویان و اساتید «بنیاد دولتی روابط بین‌الملل مسکو» وابسته به وزارت خارجه این کشور گفت: «آمریکا نه تنها تحریم‌های یکجانبه‌اش علیه ایران را احیا کرده بلکه دیگران را هم از تجارت با ایران منع کرده است.» او اضافه کرد: «گاهی اوقات، متحدان آمریکا حتی ذلیلانه از آمریکا درخواست می‌کردند آنها را از این ممنوعیت‌ها معاف کند تا بتوانند علی‌رغم وجود تحریم‌های فراسرزمینی و غیرقانونی آمریکا هنوز بتوانند با ایران تجارت کنند.»
روزنامه گلوبال تایمز چین از روزنامه های حزب حاکم این کشور هم نوشت: اعضای توافق هسته ای سال ۲۰۱۵ میلادی موسوم به «برجام» در جریان برگزاری کنفرانس وین یک بار دیگر پای امضای خود ایستادند. رسانه‌های فرانسه هم نشست کمیسیون مشترک برجام را نماد اتحاد و همبستگی اعضای این توافق در برابر فشارهای آمریکا برشمرده و آن را صحنه نمایش اراده جمعی بر حفظ برجام و اجرای کامل آن توصیف کردند.
لجبازی آمریکایی ها ادامه دارد…
روز یازده شهریور ماه«جارد کوشنر»، داماد و مشاور «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور آمریکا در مصاحبه‌ای سه‌شنبه گفته دولت این کشور «مجدانه» تلاش برای بازگرداندن قطعنامه‌های تحریمی شورای امنیت سازمان ملل متحد علیه ایران را پیگیری می‌کند. کوشنر که در امارات حضور داشت در مصاحبه با پایگاه «نشنال» ادعاها علیه ایران را تکرار کرد و گفت: «اگر به جاهایی که ایران حضور دارد نگاه بکنید، می‌بینید آنها همه جا هستند؛ نمایش وحشت است. آنها در یمن حضور دارند و یمن بی‌ثبات شده است؛ در سوریه بازیگرند و در عراق حضور دارند که بی‌ثبات شده است. در لبنان حضور شدید دارند و می‌بینید که چه بر سر دولت آنجا آمده است.»
دو روز بعد دفتر کنترل دارایی‌های خارجی وزارت خزانه‌داری آمریکا اعلام کرد چند شرکت را به دلیل تسهیل فروش و انتقال محصولات پتروشیمی ایران در فهرست تحریم‌ها قرار داده است. وزارت خزانه‌داری آمریکا اعلام کرد چند شرکت را به بهانه تسهیل فروش و انتقال محصول پتروشیمی ایران تحت تحریم قرار داده است. وزارت خزانه‌داری آمریکا در بیانیه‌ای اعلام کرده دفتر کنترل دارایی‌های خارجی این وزارتخانه ۶ شرکت را به دلیل حمایت از شرکت پتروشیمی «تریلیانس» که ژانویه ۲۰۲۰ در فهرست سیاه آمریکا قرار گرفته تحت تحریم قرار داده است. خزانه‌داری آمریکا گفته شرکت‌های تازه تحریم‌شده در ایران، امارات متحده عربی و چین قرار دارند و در فروش محصولات پتروشیمی ایران مشارکت داشته‌اند. در این بیانیه آمده است: «فروش محصولات پتروشیمی جزو منابع درآمدی کلیدی رژیم ایران است و به این رژیم برای کسب منابع مالی جهت حمایت بی‌ثبات‌کننده از رژیم‌های فاسد و گروه‌های تروریستی در سراسر خاورمیانه و اخیراً ونزوئلا کمک می‌کند.»
خزانه‌داری آمریکا گفته علاوه بر این تحریم‌ها وزارت خارجه این کشور هم امروز ۵ شرکت را به دلیل انجام مبادلات قابل‌توجه در زمینه خرید، اکتساب، فروش، انتقال یا بازاریابی برای محصولات پتروشیمی ایران تحت تحریم قرار داده است. وزارت خارجه آمریکا همچنین سه فرد که از مدیران شرکت‌های تحریم‌شده هستند را نیز تحریم کرده است.
در حالی که ایالات متحده به دنبال راهی برای به انزوا کشاندن ایران است، خود بر اثر رفتار کشورهایی که پیش از این متحدش بوده اند، منزوی شده. نشست کمیسیون مشترک برجام هم که در روز سه شنبه برگزار شد، یک بار دیگر به خواست کشورهای ۴+۱ بر اجرای برجام و غیرقانونی بودن در خواست ایالات متحده برای فعال کردن مکانیسم ماشه علیه کشورمان، صحه گذاشت.مهدی مطهرنیا کارشناس امور بین الملل به خبرآنلاین گفت: ایران در مذاکراتی که با کشورهای عضو برجام داشته و دارد، همواره پیروز بیرون می آید و اروپا هم از آنجا که توافق هسته ای را پیروزی دیپلماتیک خودشان می دانند، روند موجود را یک پیروزی برای خود می دانند. اما واقعیت این است که باید دید در نهایت آنها تا چه اندازه می توانند در مقابل ایالات متحده و تصمیم غیرقانونی که این کشور گرفته است، تصمیم امروز خود را دنبال کنند. درست است که آمریکا با رفتارهای ترامپ تضعیف شده و در انزوا قرار دارد و اروپائی ها و چین و روسیه هم این کشور را عضوی از برجام نمی دانند و رفتارش را غیرقانونی می شمارند اما آمریکا هم ابزارهایی دارد که در زمان های مختلف با استفاده از آنها بر سر راه اجرای توافق هسته ای سنگ انداخته است.
>>> در همین باره بیشتر بخوانید:
این قمار،بازتاب هراس پنهان واشنگتن است/ماشه علیه کدام کشور ؟ایران یا جهان؟
دستاورد ایران در نشست کمیسیون مشترک برجام چه بود؟
چرا دوستان آمریکا درخواست ترامپ درباره ایران را نمی‌پذیرند؟
۳۱۲ ۳۱۰
